Việc hoàn công nhà ở chắc chắn sẽ mất một khoản chi phí cho chủ nhà. Ít hay nhiều tùy thuộc vào quy mô, tính chất của nhà ở mà chủ nhà đã xây dựng trên thực tế. Trong toàn bộ các khoản tiền mà chủ nhà phải bỏ ra khi tiến hành thủ tục hoàn công, nặng nề nhất theo chúng tôi là ở các khoản thuế mà nhà nước quy định cho việc này.
Chi phí dành cho nghĩa vụ tài chính với nhà nước để thực hiện việc hoàn công xuất phát từ chính sách thuế của nhà nước do pháp luật quy định. Hiện hành có thể kể ra một số loại thuế như thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp. Các loại thuế này trong hoạt động xây dựng nhà ở của tư nhân được xác định gọi chung là thuế xây dựng cơ bản và căn cứ thu, mức thu được quy định chặt chẽ trong hàng loạt các văn bản pháp lý điều chỉnh về lĩnh vực này.
Ý thức được tầm quan trọng nghĩa vụ thuế của công dân đối với nhà nước luôn được pháp luật bảo vệ. Chúng tôi muốn cung cấp tới các bạn thông tin về các loại thuế phải nộp khi thực hiện thủ tục hoàn công nhà ở để các bạn nắm được chính xác các nghĩa vụ tài chính của mình. Từ đó có sự dự liệu phù hợp tới chi phí phải bỏ ra khi hoàn công nhà ở.
Thứ nhất là về căn cứ pháp lý :
Các loại thuế hoàn công được quy định trong nhiều văn bản do cơ quan nhà nước ban hành. Trực tiếp nhất chúng tôi xin được liệt kê các văn bản sau đây:
Công văn số 3700 TCT/DNK của Tổng cục thuế, Thông tư 42/2003/TT-BTC bổ sung, sửa đổi Thông tư 96/2002/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 75/2002/NĐ-CP về điều chỉnh mức thuế môn bài do Bộ Tài chính ban hành, Thông tư 129/2008/TT-BTC quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, Nghị định số 65/2013/NĐ-CP hướng dẫn Luật Thuế thu nhập cá nhân và Thông tư số 111/2013/TT-BTC hướng dẫn thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân
Thứ hai cụ thể về các loại thuế sẽ bị yêu cầu
- Thuế môn bài: Theo quy địnhtại Điểm 2, Mục I Thông tư 42/2003/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn bổ sung, sửa đổi Thông tư số 96/2002/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Nghị định số 75/2002/NĐ-CP của Chính phủ về điều chỉnh mức thuế môn bài Công văn 763/ BTC-TCT ngày 16/01/2009 của Bộ tài chính.Thuế môn bài là thuế được áp dụng đối với pháp nhân thực hiện hoạt động xây dựng nhà ở có đăng ký kinh doanh. Bởi vậy nếu việc xây dựng nhà ở của bạn có ký hợp đồng xây dựng với pháp nhân thi công thì pháp nhân đó phải có trách nhiệm nộp loại thuế này. Trường hợp ký hợp đồng với cá nhân, nhóm cá nhân nhận thầu xây dựng cho các hộ gia đình thì sẽ không phải nộp loại thuế này do không có hành vi đăng ký kinh doanh.
- Thuế giá trị gia tăng: Doanh thu tính thuế GTGT đối với hoạt động xây dựng nhà tư nhân là toàn bộ giá trị công trình hay phần việc xây dựng phải thực hiện được xác định theo Hợp đồng xây dựng; hoặc theo diện tích và đơn giá (tính trên 1 đơn vị diện tích). Trường hợp không bao thầu nguyên vật liệu (chỉ nhận thầu nhân công) thì doanh thu tính thuế là tổng số tiền nhân công xây dựng chủ nhà phải trả cho chủ thầu khi hoàn thành công trình xây dựng.Trường hợp giá thỏa thuận ghi trên Hợp đồng không phù hợp với giá thanh toán thực tế trên địa bàn cơ quan thuế sẽ thực hiện ấn định doanh thu.
- Thuế thu nhập cá nhân:Doanh thu tính thu nhập chịu thuế đối với hoạt động xây dựng nhà tư nhân được xác định dựa vào doanh thu tương tự như doanh thu tính thuế GTGT. Tỉ lệ (%) TNCT tính trên doanh thu áp dụng theo hướng dẫn tại điểm a.4 Khoản 1 Điều 8 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Luật thuế TNCN; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế TNCN và Nghị định số 65/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật thuế TNCN; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế TNCN. Trong đó tỉ lệ thuế TNCN tạm thu là 10%.
Thứ ba: Về nguyên tắc nộp thuế
Trường hợp nhận khoán toàn bộ tức là sẽ do doanh nghiệp, chủ thầu xây dựng thực hiện toàn bộ việc thi công từ việc nhân công đến vật liệu xây dựng thì thì chủ thầu xây dựng phải kê khai nộp thuế giá trị gia tăng, thu nhập doanh nghiệp trên toàn bộ giá trị công trình được xác định trong hợp đồng xây dựng.
Trường hợp chủ hộ gia đình, cá nhân phải nộp thuế xây dựng là khi họ tự mua vật tư xây dựng và tự thuê công nhân xây dựng lẻ (không hợp đồng) hoặc có thuê thầu xây dựng nhưng không cung cấp được hợp đồng và các căn cứ chứng minh đã thuê thầu xây dựng thì chủ hộ gia đình là người phải nộp thuế thay.
Như vậy trên thực tế, việc xác định các khoản thuế mà chủ nhà phải nộp khi thực hiện thủ tục hoàn công không khó khăn. Tuy nhiên con số cụ thể thì không có bất cứ văn bản nào quy định mà tùy thuộc hoàn toàn vào giá trị của hợp đồng xây dựng hay là tổng chi phí xây dựng của nhà ở trên thực tế để thì mới có thể xác định được một cách cụ thể và rõ ràng.
Chính bởi lý do đó mà không ít các trường hợp, do không nắm vững được quy định về thuế khi hoàn công mà đã xảy ra khiếu nại,kiện cáo gây ảnh hưởng tới thời gian của các bên. Mặt khác, nhiều chủ nhà do không chấp nhận khoản thuế nêu trên mà đã bỏ luôn cả việc hoàn công nhà ở, gây ra không ít những hệ lụy làm giảm giá trị của căn nhà cả về pháp lý lẫn thực tế sử dụng.
Chúng tôi cung cấp thông tin về các khoản thuế là để các bạn nắm được quy định của pháp luật có liên quan. Từ đó xác định chính xác nghĩa vụ thuế khi hoàn công đối với nhà ở cụ thể của mình để không rơi vào các trường hợp không đáng có như chúng tôi đã nêu ra ở trên.