Biệt thự hiện đại khác với biệt thự mang dáng dấp cổ điển từ chi tiết thiết kế tới hình thái kiến trúc, không gian sinh hoạt bên trong.
Với nguyên tắc “tổng thể đơn giản, chi tiết phong phú”, biệt thự hiện đại dễ dàng trở thành trào lưu thiết kế hiện nay. Chúng có những đặc điểm nổi bật sau đây:
1. Biệt thự hiện đại thiên về đường nét khỏe khoắn, tự do
Biệt thự hiện đại dùng nhiều mảng, khối, đường nét rõ ràng mang tính hình học. Tuy nhiên đặc điểm này lại được xem là sự hạn chế, nghèo nàn về hình thức vì thế để khắc phục những khuyết điểm này các KTS thường thiết kế theo hình thức cách tân, tức là sử dụng trở lại các đường nét trang trí, mang tính đa nghĩa và biểu tượng trong kiến trúc.
Kiến trúc hiện đại không làm theo lối đối xứng mà thay bằng những hình thức trang trí cách tân, đường nét khỏe khoắn, tự do, đường nét mang tính hình học.
Các kiểu dáng, hình khối và các công năng mặt bằng sử dụng theo kiểu biệt thự cổ điển. Tuy nhiên các đường nét trang trí các mảng khối được cách tân với đường nét mạch lạc hơn, khoẻ khoắn hơn. Tạo được dáng vẻ trẻ trung, hiện đại mà cũng không hề mất đi vẻ đẹp cổ điển vốn có.
Biệt thự kiểu hiện đại có đặc điểm tương đồng về sự đơn giản trong bố cục hình khối, không gian, tổ chức mặt bằng tự do, mặt đứng. Loại bỏ việc sử dụng các họa tiết trang trí của trường phái cổ điển cũng như ưu tiên sử dụng các vật liệu hiện đại như kính, thép, nhôm, bê tông, gạch …tạo nên nét độc đáo cho mỗi công trình
2. Ưu tiên không gian sử dụng
Biệt thự hiện đại thường ưu tiên không gian sử dụng, nó có ưu điểm là có dây chuyền công năng được đề cao, mang tính hợp lý. Không gian giao thông và vật liệu được tiết kiệm tối đa, không có những trang trí phí phạm và áp dụng được các thành tựu của khoa học kỹ thuật.
Kiến trúc sư khi thiết kế luôn chú ý để sao cho không gian nội thất và ngoại thất hòa lẫn với nhau bằng những ô cửa lớn, vách kính rộng, hàng hiên thoáng đãng… Tư duy mới cũng xuất hiện trong thiết kế với những không gian lạ (lệch cốt, thông tầng, so le…) với xu hướng phục vụ tối đa cho sử dụng không gian. Hình thức bên ngoài biệt thự với những chi tiết trang trí đơn giản, cô đọng.
Các không gian mang tính chất sinh hoạt chung bố trí dưới tầng một như phòng khách, bếp ăn, góc nghỉ ngơi thư giãn. Không gian trên lầu dành trọn cho việc nghỉ ngơi, thờ cúng…
3. Biệt thự hiện đại giảm tối đa sự phân chia không gian
Nếu xưa phòng ăn và phòng khách được ngăn nhau bởi cửa, thì ngày nay chúng lại được thông nhau để tạo không gian liên hoàn rộng rãi. Cách thiết kế “mở” nhằm giảm bớt sự phân chia cố định không cần thiết trong khi đó cái được của người sử dụng chính là mặt bằng thông thoáng, tầm nhìn rộng và gần gũi.
Ưu điểm lớn của thiết kế mở là tối đa ánh sáng tự nhiên cho các không gian chức năng. Vì phần lớn các bức tường đã được loại bỏ hoặc giảm chiều cao xuống còn một nửa nên ánh sáng tự nhiên có thể tràn khắp ngôi nhà, mang lại cảm giác rộng rãi và sáng hơn.
Những bức tường lửng và sự phân chia không gian một cách vô hình cho phép các thành viên trong gia đình có thể giao tiếp và trò chuyện với nhau khi ở trong các phòng riêng biệt. Một trong những mặt lợi của thiết kế mở là khả năng kết nối trực quan các không gian, “khoe” tất cả những nét đẹp của trang trí và khiếu thẩm mỹ của gia chủ, vì thế cần đảm bảo rằng ngôi nhà luôn được sạch sẽ và ngăn nắp.