Nhà ở riêng lẻ có tổng diện tích xây dựng sàn lớn hơn 250 m2, 3 tầng trở lên phải do tổ chức, cá nhân đủ năng lực hành nghề thiết kế thực hiện.
Những tổ chức, cá nhân “đảm đương” việc khảo sát hoặc thiết kế nhà ở do tư nhân làm chủ đầu tư này nếu không đủ năng lực hành nghề thiết kế xây dựng thì cũng phải đảm bảo có đủ năng lực hoạt động xây dựng. Nhà ở trong các khu di sản văn hoá, di tích lịch sử – văn hoá cũng buộc phải theo những điều kiện này.
Đây là một trong nhiều vấn đề Bộ Xây dựng chính thức chỉ thị từ hôm qua (23/11/2006), nhằm tăng cường quản lý chất lượng các công trình xây dựng của chủ đầu tư là tư nhân. Bởi lẽ, gần đây, các công trình xây dựng do tư nhân làm chủ đầu tư (nhà ở, nhà hàng, quán bar, khách sạn, nhà xưởng, văn phòng…) không ngừng tăng, trong khi công tác quản lý khảo sát xây dựng, thiết kế, thi công xây dựng, giám sát, quản lý chất lượng thi công xây dựng, tổ chức khai thác sử dụng còn quá nhiều tồn tại!
Đối với nhà ở riêng lẻ có tổng diện tích xây dựng sàn từ 250 m2 và 2 tầng trở xuống, cá nhân, hộ gia đình được tự tổ chức thi công xây dựng nhưng phải phù hợp quy hoạch xây dựng chung được duyệt, phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về chất lượng thiết kế, tác động của công trình đến môi trường và an toàn của các công trình lân cận cùng vệ sinh môi trường…
Tất cả các công trình xây dựng trong quá trình thi công đều phải thực hiện chế độ giám sát. Đối với nhà ở riêng lẻ, chủ đầu tư là tư nhân cần thuê người có chuyên môn để thực hiện giám sát thi công xây dựng để kiểm tra từ những việc cụ thể như: chất lượng ván khuôn, hệ thống cây chống ván khuôn, giàn giáo thi công, che chắn đảm bảo không rơi các cấu kiện, vật liệu gây mất an toàn cho người và những công trình xung quanh…
Cơ quan cấp giấy phép xây dựng sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra hồ sơ khảo sát xây dựng, hồ sơ thiết kế xây dựng công trình, đồng thời với việc kiểm tra điều kiện năng lực của tổ chức, cá nhân khảo sát và thiết kế xây dựng các công trình do tư nhân làm chủ đầu tư theo đúng luật định.
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Hồng Quân, những tồn tại chủ yếu hiện nay với các công trình tư nhân tự “nghĩ và làm” này là: không thực hiện khảo sát xây dựng, không thuê tư vấn lập thiết kế theo quy định, thuê nhà thầu thi công xây dựng không có đăng ký kinh doanh và thiếu năng lực, không thuê tổ chức hoặc cá nhân có chuyên môn đủ năng lực theo quy định để giám sát thi công xây dựng…
Mặc dù Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn thi hành luật đã quy định chặt chẽ quyền, nghĩa vụ của các chủ thể trong hoạt động xây dựng nhưng nhiều chủ đầu tư là tư nhân và các nhà thầu chưa nắm vững các quy định này, hoặc cứ “lách được chỗ nào thì lách”, gây nhiều hậu quả đáng tiếc về chất lượng.